Kadın Beyni ve Erkek Beyni
Bu yazı Serkan Karaismailoğlu’nun Kadın Beyni ve Erkek Beyni kitabından esinlenerek hazırlanmıştır.
Paul Broca kadın beyni ve erkek beyni farklılığına dair araştırma yapan ilk bilim insanıdır. Kadın beyni ve erkek beyninin farklı olmasının sebebi anne karnında karşılaştığımız cinsiyet hormonlarıdır. Testesteron hormonu annede yeterli miktarda salgılanamadığından beynin sol yarımküresinin gelişimini geciktirir. Erkek beyninin sol yarımküresi anne karnında daha geç gelişmektedir. Bu sebeple sol yarımküre daha fazla dış etkene maruz kalırken, sağ yarımküre daha baskın olmaktadır.
Kadınlarda beynin sağ yarımküresi geliştiğinden duygu, heyecan, müzik, sanat gibi estetik algıları ön plana çıkmaktadır. Erkeklerde ise sol yarımküre mantık, muhakeme, analiz gibi rasyonel kavramlarla biyolojik olarak gelişmektedir.
Peki, hangi beyinliyim?
Östrojen hormonu işaret parmağının, testesteron hormonu yüzük parmağının büyümesini sağlamaktadır. Baskın kullanılan elin iç tarafından baktığımızda işaret parmağı mı uzun, yüzük parmağı mı? Erkeklerde genellikle yüzük parmağı işaret parmağından daha uzun olmaktadır. Kadınlarda ise genelde ya işaret parmağı ve yüzük parmağı eşittir ya da işaret parmağı daha uzundur. Dolayısıyla yüzük parmağımız uzunsa erkek beynine, işaret parmağımız uzunsa kadın beynine sahip olmaktayız.
Kadınların daha çok kelime tüketmesi meselesinin bile buradan kaynaklandığı düşünülmektedir. Şöyle ki; işitme ve konuşma merkezimiz sol yarımkürede daha baskındır. Kadınlar konuşurken sağ ve sol beyin yarımkürelerini birlikte kullanmaktadır. Dolayısıyla kadınlar bir durum hakkında konuşurken genellikle durum ile ilgili duygularını ekleyerek konuşmaya yatkındırlar. Erkekler ise işitme ve konuşma alanında daha çekinik olan sağ yarımküreyi kullandıkları için zorlanırlar. Çalışmalara göre kadınlar 16 bin ve erkekler 15 bin kelime kullanmaktadır.
Kadın beyni ile erkek beyninin farklı yapılanması birçok problemi de beraberinde getirmektedir. Kavgaların altında yatan sorun, birbirimizi yeterince tanımamaktan kaynaklanmaktadır. Her iki cinsiyet de olayları kendi bakış açısından ele almakta ve buna uygun davranmaktadır. Ancak ve ancak birbirimizin beyin yapısını tanırsak doğru eylemde bulunabiliriz.
Bir ilişkiyi kadın başlatır, kadın bitirir. Ama başlatan ve bitiren aynı kadın olmayabilir.
G. Garcia Marquez
- Erkeklerde beyin hacmi %10 daha fazladır.
- Kadınlarda ana işlem merkezi yani düşünme, dil ve verilerin analizi olan korteks bölgesi daha kalındır. Nöron sayısı daha fazladır. Nöron sayısının fazla olmasının bir dezavantaj olduğu düşünülmektedir. Çünkü çok sayıda nöronun karışıklığa yol açabilir.
- Corpus Callosum bölgesi (yani iki lob arasındaki bağlantıyı sağlayan alan) kadınlarda daha kalındır. Dolayısıyla bağlantının daha yoğun olduğu düşünülmektedir.
- Amigdala korku merkezi erkeklerde daha gelişmiştir. Amigdala hafıza merkezi ise kadınlarda daha gelişmiştir.
- Kadınlarda limbik bölge daha aktif olduğundan daha iyi empati kurarlar. Empati sırasında iki sistem kullanılmaktadır. Ayna Nöron Sistemi (ANS); karşınızdakinin hislerini kendinizde hissetmenize neden olan duygusal empatiden sorumludur. Temporoparietal Bağlantı Sistemi (TBS); karşınızdakinin sorununu çözmek için yollar arayan bilişsel empatiden sorumludur. Erkek beyni TBS’yi, kadın beyni ise ANS’yi ağırlıklı kullanmaktadır. Bu sebeple erkekte daha çok ani öfke patlamaları, kadınlarda ise kavgadan kaçma ve sorunu çözme özelliklerinin bulunduğu düşünülmektedir.