İncelemelerKitap

Çingeneler Kitabı İncelemesi

Çingeneler, eski yazarlarımızdan Osman Cemal Kaygılı (1890-1945) tarafından 1939 yılında yayınlanmıştır. Kitapta genel olarak meşhur İstanbul çingenelerinin hayat hikayeleri anlatılmaktadır.

Bir çingenenin aşk hikayesi

Yazarlarımız sağ olsunlar, herhangi bir romanda “aşk hikâyesi” olmadan Türk Edebiyatı’na katkıda bulunamayacaklarını düşünüyorlar. Çok bilinmeyen ve merak uyandıran “çingeneler” gibi farklı bir konuda hikâyenin bir zaman sonra dallanıp budaklanıp tamamen bir aşk hikayesine dönüşmesi, ne yazık ki içler acısı. Bir ara kitaba gerçekten inanmıştım; pürüzsüz çingene betimlemeleri, dillerinin birebir kitaba yansıtılması, çingenelerin kendi aralarında sürekli şakalaşmaları ve onların doğal ortamlarında gözlenmesi… Manileri, yerinde duramayıp sürekli göç etmeleri, durumları ne kadar kötü olursa olsun her fırsatta oynamaları… Tüm bunlar kitabın ilk çeyreğinde o kadar güzel işlenmiş ki çingenelerle vakit geçirmek istiyorsunuz. Özellikle yan rolde olmasına rağmen Etem karakterinin varlığı kitaba ayrı bir hava katmış. Ayrıca bunların hepsi -en azından bir yere kadar- kitaba akıcılık katmış. Hatta epik havasından dolayı Keşanlı Ali Destanı‘na benzettiğim anlar bile oldu.

Kitabın ikinci yarısından sonra, aslında çingene olmayan ama çingeneleri kendine yakın hisseden çalgıcı bir adamın, tabiri caizse “Acaba hangi çingeneye yazılsam?” hikayesini okuyoruz. Tabii bu arada tüm yukarıda saydığım çingenelere has özelliklerin anlatımı devam ediyor.

Kıyıda köşede kalmış bir yazar

Osman Cemal Kaygılı, İstanbul’un kenar mahalle kültürünü tüp kitaplarına yansıtma zorunluluğu hissettiği için yazarlığı da ne yazık ki kıyıda köşede kalmış. Eğer bu kitap roman değil de hikâye kitabı olsaydı, sanırım çok daha popüler olabilirdi. Kitabın toplam sayfa sayısı 300’den fazla. Vermesi gerekeni çoktan vermiş olduğunu bir yerden sonra anlaması gerekiyordu.

Kitabı bitirmekte zorlanmadım. Ancak hikâyelerin sanki sürekli başa sarıyor gibi hissettirmesi kitaba olan puanımı düşürdü.

Burak Bilen

Kitap okumak sizi bir yerden bir yere götürebilir mi?

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu