Harvard Business Review’ın 2013 yılında çıkarmış olduğu kitaptır. Kitapta, liderlik ile ilgili derlenen 10 uzun makale yer almaktadır.
İlk olarak tüm bu makalelerin ortak yanı, liderliğin bir şirkette olmazsa olmaz olduğudur. Liderlik doğuştan da gelebilir. Kişinin kendisinde sonradan da ortaya çıkabilir. Ancak burada püf nokta şu ki doğru kişileri lider yapmak önemli. Çünkü yeri geliyor yanlış atanan liderler şirketleri batırabiliyor. Şu da var ki liderliğin getirmiş olduğu “empati, öz farkındalık, duygusal zekâ” gibi özellikler çoğu şirkette pek övülmeye değer olarak gözükmüyor.
Peki etkin bir yöneticiyi lider yapmaya götürecek ilkeler nelerdir?
- “Yapılması gereken nedir?” diye sorarlar.
- “Kuruluş için doğru olan nedir?” diye sorarlar.
- Eylem planları geliştirirler.
- Kararların sorumluluğunu üstlenirler.
- İletişimin sorumluluğunu üstlenirler.
- Problemlerden çok fırsatlara odaklanırlar.
- Üretken toplantılar yürütürler.
- “Ben” yerine daha çok “biz” diye düşünür ve konuşurlar.
Altıncı maddeyi biraz açmak gerekirse, sorunlar yerine fırsatların ön planda tutularak bunların konuşulması tüm bu 10 makalenin de aslında söylemek istediği şeydir. Fırsatlar da derecelendiriliyor. Yani en iyi fırsattan en kötü fırsata bir sıralama yapılıyor. En iyi çalışanlarla (liderliğe en yakın olanlar) en iyi fırsatlar eşleştiriliyor. Hatta bir Japon firmasında sadece bu eşleştirmeyi yapan bir İK (İnsan Kaynakları) bölümü bile var.
Yöneticilik ile liderlik arasındaki farklar
- Yöneticilik, planlama ve bütçe yapmayı gerektirir. Liderlik yön belirlemektir.
- Yöneticilik, örgütleme ve kadro oluşturmayı gerektirir. Liderlik insanları hizaya sokmaktır.
- Yöneticilik, kontrol ve problem çözmeyi gerektirir. Liderlik motivasyon sağlar.
Kitapta dikkatimi çeken en önemli nokta, firmaların ya da liderlerin çağa bir şekilde ayak uydurmaları gerektiği. Firmalar (kazancı ne kadar olursa olsun) eğer yeniliklere ve yeni meydan okumalara ayak uyduramazsa sonuç olarak batmaya mahkumdurlar.
Liderliğin diğer özellikleri
Liderler, yeri gelir olaylara geri çekilerek bakar (kitaptaki ifadesiyle balkondan bakma), yeri gelir zayıf özelliklerini açığa vurur. İşi aşağıdaki insanlara verir. Tevazu ve irade sahibidirler. Aynı zamanda zoraki bir alçakgönüllülüğe sahiptirler. Yani bir işi başarmış olduktan sonra aslan payını kendileri almaz. “Ben sadece şanslıydım.” ya da “İyi bir ekibe sahibim.” gibi gösterişsiz cümleler kurarlar.
Liderlik ile ilgili yapılan tüm araştırmalar sonucunda liderlerin aşağıdaki 4 özelliği paylaştığı gözlenmiştir:
- Zayıflıklarını açığa vurarak insan olduklarını gösterirler.
- Tam olarak ne zaman ve nasıl harekete geçileceğini bilirler.
- Çalışanlarını katı bir empati ile yönetirler. Yani çalışanlarını ve yaptıkları işi önemserler.
- Farklı olmaya cüret ederler.
